De Limburger

25.06.12

De dood van tientallen jongens in zwakzinnigeninstelling Sint Joseph in Heel wordt toegeschreven aan één man, broeder Andreas. De doden vielen tussen 1952-1954.

Heel
Door Paul Bots, Hans Goossen en Niki van der Naald

Dat blijkt uit onderzoek van deze krant naar een van de grootste misstanden ooit binnen katholieke jeugdinstellingen. Het Openbaar Ministerie presenteert op korte termijn het resultaat van een eigen studie naar het extreme sterftecijfer en de rol van broeder Andreas.

Onduidelijk is of de ‘broeder des doods’ de zeer ernstig gehandicapte jongens - al dan niet om hen verder lijden te besparen - actief om het leven bracht of dat hij ze aan hun lot overliet. De in 1917 in Brunssum geboren broeder werkte in Heel met de groep ernstigst gehandicapte kinderen die niet meer konden dan eten en slapen. Hulp bij de behandeling kreeg hij niet.

Al in 1954 werd Andreas door zijn orde verantwoordelijk gehouden voor het hoge sterftecijfer op zijn afdeling. Hij werd overgeplaatst naar Huize Savelberg in Koningslust. Jaren later trad hij in bij de trappisten in het Belgische Westvleteren.
Toenmalig instellingsarts Guus Verstraelen tekende de verklaringen van natuurlijke dood. Daar is echter twijfel over ontstaan nadat vorig jaar oud-hoofdverpleegkundige Nico van Hout naar buiten was getreden. Die confronteerde Verstraelen met het verhaal dat Andreas tientallen jongens ombracht. De arts reageerde daar volgens Van Hout op met de opmerking dat hij op een gegeven moment ook niet meer wist wat hij op de overlijdensaktes moest schrijven. De kwestie bleef jarenlang in de doofpot. Vorig jaar stuitte de commissie-Deetman, die onderzoek deed naar seksueel misbruik in de katholieke kerk, in de archieven van het bisdom Roermond op stukken die naar de extreme sterfte in Heel verwijzen. De stukken zijn aan justitie overhandigd.
Tot vervolging kan het niet komen, omdat de zaak verjaard is en alle betrokkenen zijn overleden. Dit heeft tot gevolg dat justitie in het onderzoek de ‘broeder des doods’ niet letterlijk als dader aan mag wijzen, omdat de rechter geen oordeel kan vellen.