geestgronden

KLIK

bedank foor die bloeme

en de groeten van de Paus

VPKK 14-1-2017

VPKK
24 -1 - 2017


OPENHEID IN EIGEN BUURT

Veel lotgenoten hebben uitgesproken dat ze behoefte hebben aan openheid, erkenning en steun in hun leefomgeving of in de leefomgeving van hun jeugdjaren, waar het misbruik plaatsvond.
Op 14 januari was er een laatste dienst in de kerk in Heugemerveld in Maastricht, waar heel veel voormalige buurtgenoten samen waren. De kerk wordt gesloten in een fusie. Het was een fijne sfeer in die kerk, een heel sociale kerk waar mensen zichtbaar plezier hadden in het weerzien met oude buurtgenoten.

In die kerk heeft een kapelaan in de jaren 60 tenminste vijf kinderen slachtoffer gemaakt van ernstig en wekelijks misbruik gedurende vele jaren. Brigitte is een van hen en heeft mede namens twee andere slachtoffers van deze priester bij dit parochieafscheid een toespraak gehouden over het zwijgen en de moeite die het slachtoffers kost om er openlijk over te spreken. Er was een diepe geraaktheid voelbaar in de kerk. Toen Brigitte uitgesproken was, was het even muisstil, en daarna kreeg zij een ovatie van de volle kerk. De voorganger pastoor Honings had de toespraak van Brigitte op overtuigende wijze opgenomen in de terugblik op de buurtgeschiedenis. Hij bracht onder woorden dat het zinvol is voor een parochie om ook te delen in de pijn van deze donkere bladzijde in de gemeenschappelijke geschiedenis en nodigde Brigitte van harte uit om te spreken. Ook de evangelische boodschap in de preek werd in dit verband een levende boodschap die betekenis kreeg door de omgang van mensen met elkaar. Na afloop bij de koffie hebben veel mensen hun betrokkenheid en steun geuit. Het was hartverwarmend. Er waren ook heftig afkeurende geluiden te horen. Met de mensen die dit niet konden begrijpen en niet wilden horen, zoekt Brigitte het gesprek.

Dit zijn de woorden die Brigitte heeft gesproken:

“Zoals net al is gezegd,
wil ik, ook namens andere lotgenoten, stilstaan bij het misbruik dat in deze parochie heeft plaats gevonden.
Ik heb goede herinneringen aan de jeugd die ik hier doorbracht. Daarom durf ik hier te staan omdat ik vertrouwen in deze omgeving en
na een lang helingsproces, vooral in mijzelf heb.
Niemand weet, niemand voelt welke impact dit levenslang heeft op, niet alleen mijn leven, maar ook op dat van hen die mij lief zijn.
Er vond in de zestiger jaren een schokkende gebeurtenis plaats, die nog steeds een rode draad in ons leven is. Een gebeurtenis die niet alleen hier, maar zoals we nu weten, ook in andere parochies plaatsvond.
Over het misbruik wordt op veel plaatsen nog steeds gezwegen. Lotgenoten, waar dan ook verkeren nog steeds in een worsteling om het zwijgen te durven doorbreken, door het gevoel van schaamte, de pijn voor de gevolgen of de angst om veroordeeld te worden.
De openheid die ik hier mag geven,
geef ik vooral vanuit de hoop dat we iets voor elkaar kunnen betekenen op welke manier dan ook.

Als je het aan iemand vertelt, dan word je nooit een engeltje in de hemel.........

Op een zonnige ochtend begin maart 1969 stapt kapelaan Steeghs in zijn VW busje. Hij botst ter hoogte van Mariënwaard tegen een boom en wordt zwaar gewond naar het ziekenhuis overgebracht.
Parochianen van mijn generatie en zeker de ouderen zullen zich dit herinneren.

Echter,
wat de meeste parochianen niet wisten, was dat hij jarenlang zeer jonge kinderen ernstig en wekelijks seksueel misbruikte, waarvan ik er een was.
De kinderen werden onder bedreiging gedwongen tot geheimhouding.
Hij zei tegen ons: Als je het aan iemand vertelt, dan word je nooit een engeltje in de hemel........

Begin maart 1969 hadden de ouders van drie jonge kinderen zich bij de pastoor en zijn collega kapelaan gemeld en hen op de hoogte gesteld van het misbruik. Nadat Steeghs geconfronteerd werd met zijn daden, stapte hij in zijn busje en reed hij op onverklaarbare wijze tegen die boom.

Gelukkig stopte voor deze drie kinderen het misbruik en werd hun en hun ouders door het bisdom beloofd dat de kapelaan nóóit meer in het Heugemerveld mocht komen, dat hij nooit meer met kinderen mocht werken en dat hij zich moest laten behandelen.

De ouders, kinderen, pastoor, collega kapelaan en andere parochianen werd gevraagd om niet over het misbruik te spreken en geen aangifte bij de politie te doen. Zwijgen zou het beste zijn voor de kinderen, niets bleek minder waar. Iedereen hield zich aan de belofte om te zwijgen, hoe zwaar die belofte ook bleek te zijn.

Het bisdom hield zich niet aan de belofte, de kapelaan ging niet in therapie en kwam nadien naar een feest van onze parochie.
Voor mij, die niet op de hoogte van deze melding was en andere kinderen stopte het misbruik niet. Het misbruik vond ook na die melding nog zeer frequent plaats.

Steeghs was na Maastricht als kapelaan werkzaam in Thorn en daarna als pastoor in EllHunsel en Ospel.

Ook in Ospel bleek hij een jongen jarenlang ernstig en frequent te hebben misbruikt. Samen met zijn vader deed deze aangifte bij de politie.
Begin januari 1991 botste Steeghs in Ospel weer op onverklaarbare wijze tegen een boom en vond nu hierbij de dood.
Ook na deze aangifte werd hier jarenlang gezwegen en zelfs ontkend.

Na dit dodelijke ongeluk heb ik met de vraag geleefd of er misschien meer slachtoffers in de parochie waren geweest.
De lotgenoten en ouders die in 1969 gemeld hadden, hebben jaren moeten leven met de pijn dat ze de dader niet wisten te stoppen. Hun is dit absoluut niet te verwijten, daar is het opgelegde zwijgen verantwoordelijk voor geweest.
Wat Maastricht betreft, weten wij pas vanaf maart 2014 dat wij met vijven, lotgenoten zijn.

Het bisdom uit die tijd had een doofpot gecreëerd en daarmee gekozen voor bescherming van de dader door hem van parochie naar parochie over te plaatsen. Een onbekend aantal weerloze kinderen werden aan hun lot over gelaten.

Over het misbruik zweeg ik jarenlang, net als zovele lotgenoten uit schaamte of angst om veroordeeld te worden. Bang om door de gemeenschap met de nek te worden aangekeken

n juni 2014 heeft Vicaris Schnackers zijn excuses aan de parochie Ospel aangeboden voor het misbruik. De parochie waar Steeghs tot zijn dood werkzaam was.
In een mis ter gelegenheid van het 150 jarig bestaan van die parochie, vroeg hij de parochianen op te komen voor slachtoffers door met respect en zonder oordeel te luisteren naar wat hen is overkomen en wat dat voor hen betekent. Hij vroeg om de slachtoffers te steunen in hun zoektocht naar erkenning en herkenning. Hij zei daarbij dat eventuele andere slachtoffers zich konden melden, waaraan gehoor is gegeven.

Hij sprak daarbij niet over de zestiger jaren in Maastricht.
De teleurstelling hierover was bij ons, lotgenoten, groot.
Het huidige bisdom heeft mij vaak een goed luisterend oor geboden, maar openheid voor Maastricht geven lukte niet.
Ik hoop dan ook dat alle parochies, die met hetzelfde zwijgen worstelen, de gegeven openheid, zoals de Don Bosco parochie nu geeft, ook aan durven gaan.

Dat ik nu in de gelegenheid ben om te spreken is goed, want op vele plekken wordt nog steeds gezwegen.
Ik vraag u dan ook om begrip, een luisterend oor, zodat overal de stilte doorbroken mag worden. Want de belangrijkste verlichting van pijn is het doorbreken van het isolement.
Ik hoop dat mannen en vrouwen die nog steeds lijden door het zwijgen, de kracht vinden om voor zichzelf op te komen en dat ómstanders met respect en zonder oordeel naar hen luisteren. Het zwijgen doorbreken kan, zoals niet alleen ik heb ervaren, een eerste stap zijn naar herstel.

Als ze er zeker van willen zijn dat hun melding gehoord wordt kunnen zij zich het beste melden bij Slachtoffer Hulp. Ook het bisdom Roermond geeft aan dat ze zullen openstaan voor contact met slachtoffers van seksueel misbruik in de kerk. SlachtofferHulp Nederland kan daarbij voor onafhankelijke bemiddeling zorgen.

Afgelopen maandag was Claudia de Brey in DWDD, waar zij Elie Wiesel citeerde. Hij is een Joods-Amerikaanse schrijver die in 1986 de Nobelprijs voor de vrede ontving. Met dit citaat wil ik graag eindigen:

" Zwijgen helpt alleen de onderdrukker,
niet de onderdrukte"