Als Goede Herder van onze gedachten werd ditmaal donderdag de onderstaande column van Bas Plaisier Besmeurd instituut, over de Kerk en het seksueel misbruik van haar site verwijderd.
Hierbij de tekst.
Ook geschikt voor minderjarigen zonder ouderlijk toezicht.
De veertig dagen waarin we ons bezinnen op het lijden van Jezus, worden dit jaar volledig bepaald door de afschuwelijke verhalen over het menselijk lijden door het seksueel misbruik in de kerk. Aan de reeks van verhalen van de slachtoffers lijkt maar geen eind te komen. Bij Hulp en Recht blijken er nu al 1100 meldingen zijn binnengekomen. Dit is zo’n onvoorstelbaar groot aantal, dat alle commentaar je in de mond besterft. De grond lijkt weg te glijden.
Regie kwijt
Deze affaire van misbruik, zwijgen en in de doofpot doen, raakt de gehele kerk en alle kerken. Je kunt je als protestant niet verschuilen achter een formele bewering dat het niet over de eigen kerk gaat. De Rooms-Katholieke Kerk staat in ons land vaak voor dé kerk. Zo wil ze ook zijn en zo zien veel buitenstaanders het ook. De seculiere media werken met eenvoudige schema’s. Als de kardinaal spreekt, heeft naar hun besef dé kerk het achterste van haar tong laten zien. Je kunt het betreuren en anders willen, de realiteit is niet anders. Dan is het dubbel pijnlijk als je ziet hoezeer de Katholieke Kerk in Nederland (en daarbuiten) in verwarring is en alle regie lijkt te zijn kwijtgeraakt en daarmee de schade alleen nog maar groter maakt.
Diepe krassen
Het raakt de hele kerk en alle mensen die zich christen noemen. ,,Is dit waarvoor de kerk staat? Kunnen christenen in naam van Jezus zo fout zijn, kan de kerk zo lang slapen?" vragen velen zich af. Inderdaad kan dit. Het is al begonnen toen de kerk - in de persoon van Petrus en zijn vrienden - in de tuin Gethsemane lag te slapen terwijl haar Heer in doodsnood lag te worstelen. ,,Waarom slaap je?", vroeg Jezus, ,,waak en bid", maar Hij was nog niet weg of ze dutten al weer in. ,,Toen liet hij hen" staat er in het evangelie. Voor mij een van de diepste krassen in het lijdensevangelie. Jezus heeft momenten dat Hij niets meer van zijn kerk verwacht... (Matteüs 26: 40-44)
Verfomfaaide lap
Juist in het falen en slapen lijken alle kerken heel erg op elkaar - geen kerk heeft schone handen. Ook al ziet de RK-Kerk de meeste andere kerken niet als kerk, omdat die niet hebben wat zij heeft en pretendeert te zijn, maar ze zijn onweerlegbaar samen kerk in hun falen, in wat ze nalaten en verdoezelen. ,,Van één lap gescheurd", zo wordt in oud-protestantse taal over ons gemeenschappelijke kerk-zijn gezegd, als blijkt dat we een verfomfaaide lap laten zien van het oorspronkelijke gave kleed.
Heilige kerk
Als dat zo is, zouden alle kerken zich deze diepe crisis moeten aantrekken en het ’bidden en waken’ juist nu moeten intensiveren. Dit is ook de tijd om bij elkaar te komen om de grote schade onder ogen te zien, om gezamenlijk schoon schip te maken en alle smoezen en goedpraterij, zwijgen en bedekken achter ons te laten. De kerk is niet heilig door heilig te doen en haar eigen imago op te poetsen. Ze is niet heilig door pausen, bisschoppen en geestelijken in bescherming te nemen door het kleed van stilzwijgen erover te werpen. Ze beantwoordt alleen aan haar ’apart-gesteld-zijn’ als zij zich, na een niets verhullende schuldbelijdenis waarin geen reputatie gespaard wordt, toevertrouwt aan de ontferming van haar Heer. Alleen als Christus haar ’heilig’ noemt en vergeeft, is deze onheilige heilig.
Schandelijke werkelijkheid
Met de onthullingen van dit misbruik is een wereldwijd voorkomend systeem van verhulling aan het licht gekomen waarbij het uit de wind houden van betrokkenen nog steeds doorgaat. Dit is de grootste crisis. Ondanks dat klampt de kerk zich vaak nog vast aan de wonderlijke constatering dat het eigenlijke wezen van het lichaam niet geraakt is en het kerkelijk instituut ongeschonden en onveranderd hieruit tevoorschijn kan komen. De RK-Kerk is slachtoffer geworden van haar eigen heiligheidsidee, waardoor ze de schandelijke werkelijkheid en de zwakke punten in haar kerk-zijn niet kon en wilde zien. Is er dan geen verandering nodig?
VoedingsbodemHet gaat allang niet meer om het beeld van de kerk dat verdedigd moet worden. Door dit alles is de naam en het gezicht van Christus besmeurd. Dan rest je als kerk niets anders meer dan volstrekte openheid, openlijke schuldbelijdenis en een royale handreiking naar de slachtoffers. Het is ook nodig dat er een diepe bezinning op gang komt over de vraag of haar theologie van heiligheid niet een voedingsbodem kon worden van dit alles.
Kennelijk kan je je als kerk in je leersysteem zo opblazen, dat je de realiteit van 'zondigen' en 'slapen' uit het oog verliest. Misschien is dit ook de gelegenheid om vanuit de huidige realiteit te kijken naar het celibaat.
De kerk komt er niet mee weg door almaar de mantra te herhalen dat er overal affaires zijn. Heeft het de RK-Kerk werkelijk niets te zeggen dat de meerderheid van kerken het celibaat niet meer kent?
Besmeurd instituut
Voor velen in ons land is de kerk nu een besmeurd instituut. Daar kan al ons spreken over de heilige kerk niet meer tegenop. Er is een totale verandering nodig, die begint met onze gezamenlijke belijdenis dat wij het niet meer waard zijn om Christus' kerk genoemd te worden. Wellicht dat in die zelfontlediging iets van de heiligheid van de kerk zichtbaar zou kunnen worden. Opdat Hij ons niet zal achterlaten...
Geen opmerkingen:
Een reactie posten