NRC
28-11-2011
door Hans Klis

Misbruik katholieke kerk al in jaren vijftig bekend – ‘opnieuw blijk gebrekkige zorg aan slachtoffers’

De rooms-katholieke kerk wist al in de eerste helft van de jaren vijftig van kindermisbruik in internaten. Dat meldt RTL Nieuws.

In 1954 schreef de algemeen overste van de fraters van Tilburg, Canisius, in een nieuwsbrief: “mannen wees toch voorzichtig in de omgang met kinderen en maak jezelf niet voor een heel leven ongelukkig. Houd je handen thuis.” De brief is in het bezit van RTL (pdf).

De kerk heeft altijd beweerd niet op de hoogte te zijn van het misbruik. Canisius spreekt expliciet over seksueel misbruik. “De laatste jaren komt ontucht met kinderen frequenter voor dan vroeger”, stelt hij in de brief. In de aanhef staat dat de brief moest worden voorgelezen door de leidinggevenden van de internaten. Daarna moest het document achter slot en grendel worden opgeborgen.

Volgens Joep Dohmen, die voor NRC Handelsblad onderzoek doet naar misbruik bij de rooms-katholieke kerk, is de brief een belangrijk document. Het laat zien hoe de kerk toen al omging met slachtoffers van misbruik.

Dohmen

“Het is een belangrijk document voor wie wil begrijpen hoe congregaties met misbruik zijn omgegaan na de Tweede Wereldoorlog. De fraters van Tilburg wisten dat misbruik frequenter voorkwam dan vroeger, blijkt uit de brief. Men wist ook dat het problemen veroorzaakte. Allereerst voor de dader, daarna voor de congregatie en de Kerk en tot slot in de gezinnen die ‘schaamte en schande’ over zich heen kregen. Oorzaak voor het toenemende misbruik was de tijdgeest, het zedenverval, volgens de fraters. Kinderen zouden zich door een slappe opvoeding ‘kleverig’ gedragen. Opnieuw blijkt hoe weinig zorg de kerkleiding had voor kinderen die het slachtoffer waren van kerkdienaren.”