"De minderjarige slachtoffers van seksueel misbruik hebben levenslang gekregen. Voor hen verjaren de feiten niét. Daarom meen ik dat de verjaringstermijnen voor de daders minstens moeten worden verlengd. Of misschien zelfs afgeschaft. In ieder geval herzien."
Dat zei de Antwerpse onderzoeksrechter Karel Van Cauwenberghe woensdag in de Kamercommissie Seksueel Misbruik. Van Cauwenberghe is ook voorzitter van de Belgische vereniging van onderzoeksrechters.

Naast dit voorstel vond Van Cauwenberghe echter ook dat de slachtoffers van seksueel misbruik best zo snel mogelijk na de feiten klacht indienen. "Hoe korter de klacht na de feiten komt, hoe meer sporen we hebben en hoe minder kans er is dat het onderzoek verzandt in woord-tegen-woord van slachtoffer en dader. We moeten én de verjaringstermijnen verlengen én de slachtoffers sensibiliseren om zo snel mogelijk klacht in te dienen".

Ga niet naar politie!
De onderzoeksrechter riep de slachtoffers op om liever geen klachten bij de lokale politie in te dienen, maar rechtstreeks bij het parket of bij de onderzoeksrechters. "Op het gewone politieonthaal worden klachten soms niet ernstig genomen worden."
Om het de slachtoffers gemakkelijker te maken wil Van Cauwenberghe dat burgerlijke partijstellingen bij de onderzoeksrechter in zaken van seksueel misbruik gratis worden. Nu lopen de kosten van het slachtoffer in zo'n geval soms op tot 500 euro vooraleer de onderzoeksrechter zijn onderzoek start en bovendien moet het slachtoffer achteraf misschien ook nog alle kosten van het onderzoek betalen.

Beroepsgeheim is niet absoluut
Over het biechtgeheim en het beroepsgeheim zei Van Cauwenberghe dat "dit niet absoluut is". "Tegenwoordig beroepen steeds meer mensen zich op hun beroepsgeheim om niets aan het gerecht te melden. Dat is heel comfortabel. Maar voor mij is het beroepsgeheim niet heilig. Het beroepsgeheim blijft niet overeind tegenover een mens in nood. Er moet in zulke gevallen een aangifteplicht komen en die moet zo ruim mogelijk zijn."

Voor Van Cauwenberghe moet die aangifteplicht er niet alleen zijn voor seksueel misbruik van minderjarigen, maar ook voor seksueel misbruik van meerderjarigen. "Dit soort daders heeft rare kronkels. Het is niet omdat ze nu meerderjarigen aanranden dat ze later geen minderjarigen zullen aanranden".

Over het biechtgeheim zei Van Cauwenberghe dat ook dit voor hem niet absoluut is: "Wie de biecht afneemt en daar hoort van seksueel misbruik van minderjarigen en dat niet meldt aan justitie, pleegt volgens mij schuldig verzuim."

Vertrouwensartsencentra
Van Cauwenberghe wil een specifiek opvangpunt voor slachtoffers van seksueel misbruik, maar dat mag niet beslissen of een zaak naar de rechter gaat of niet. "Ik heb veel respect voor de vertrouwensartsencentra, maar justitie moet àlle verdachten kunnen kennen. Deze centra mogen dus niet beslissen over vervolging of niet.

Ik hoor dat Child Focus nu zo'n opvangcentrum wil worden. Goed, maar het kan niet dat ze hun eigen "vervolgingsnormen" ontwikkelen omdat niemand daar zicht op heeft en omdat er ook geen legitimiteit voor is".

De onderzoeksrechter pleitte ook voor meer specialisatie bij de onderzoeksrechters, maar dat kan volgens hem alleen binnen grotere gerechtelijke arrondissementen. Ondertussen wil hij eigen juridische medewerkers voor de onderzoeksrechters. "In Antwerpen heeft het parket 25 juridische helpers, maar de 11 onderzoeksrechters hebben er geen enkele. Terwijl wij die ook nodig hebben".

Geen druk
Van Cauwenberghe zei nog dat hij in zijn onderzoeken nooit enige druk heeft ondervonden om te stoppen. "Integendeel, er was nooit een probleem om medewerking te krijgen".
Een groot probleem is wel het tekort aan kinderpsychiaters. "Er zijn bijna geen kinderpsychiaters meer die nog voor justitie willen werken omdat ze niet correct en op tijd worden uitbetaald. In Antwerpen moeten we soms een jaar wachten op een rapport van een kinderpsychiater, waar we dan niet altijd veel mee zijn".
JDW